Introductie
Dr. Gerben J. Stavenga (1938) studeerde natuurkunde en filosofie en promoveerde in1991 op de studie “Science and liberation; a blind spot in scientific research – exploring a new structure of reality”. Tot zijn pensioen in 2003 was hij als wetenschapsfilosoof verbonden aan de Faculteit der Wijsbegeerte van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij doceerde wetenschapstheorie en grondslagenstudies aan met name wis- en natuurkunde en psychologie studenten.
In zijn onderzoek is hij vooral geïnteresseerd in de grondstructuren die door wetenschappelijk onderzoek op vele werkelijkheidsgebieden aan het licht zijn gekomen. De door hem ontwikkelde theorie van de vier fundamentele systeemrelaties maakt het mogelijk die grondstructuren nader te analyseren. Dit onderzoek resulteerde in 2011 in zijn boek “Verheldering van de werkelijkheid; inzicht in de ontwikkeling van wetenschap en samenleving middels een relationele systeemtheorie” (Vught 2011).
De beoogde verheldering betreft o.a. dat wat de moderne natuurkunde over de materie onthuld heeft, de grondstructuren van plant, dier en mens en de existentiemogelijkheden van de mens zoals geanalyseerd door Kierkegaard. Ook maakt de ontworpen systeemtheorie het mogelijk de ontwikkelingen en stadia die wetenschap en samenleving doormaken beter te begrijpen. Een bijzonder onderzoeksgebied betreft de theologie. Meerdere publicaties zijn erop gericht datgene te verhelderen wat in de theologie van Karl Barth aan de orde is.